Het Natuurhistorisch en Volkenkundig Museum in Oudenbosch heeft recent de hand kunnen leggen op een bijzondere collectie memorabilia uit de omgeving van Albert Schweitzer.
Het betreft boeken, brieven en foto's van zijn naaste medewerkster zuster Ali Silver.
Drie jaar geleden verwierf het NVMO ook een collectie van en over de beroemde oerwouddokter die in 1953 de Nobelprijs voor de Vrede won. De tropenarts werkte in de Franse Kongo, het gebied ten westen van de Belgische Kongo waar veel voorwerpen uit het museum vandaan komen.
De huidige aanvulling werd aangeboden via Marktplaats. Museumvoorzitter Marcel Deelen legde direct contact met de aanbieder die bereid was de spullen aan het museum te schenken.
De voorwerpen komen uit de nalatenschap van de in mei 2007 overleden Sijtje Bruinvis-Silver, de oudere zus van zuster Ali Silver. De alkmaarse gift omvat een twintigtal boeken waarvan diverse met opdracht en handtekening van Ali of haar zus Sijtje, foto’s, brieven, een houten plaquette uit Taiwan die Ali kreeg tijdens haar bezoek in 1983, en het bekende houten kistje dat Schweitzer vaak als geschenk gaf, met persoonlijke tekst en handtekening op de binnenzijde van het deksel.
doorzettingsvermogen en verantwoordelijkheidsgevoel
Alida Cornelia Silver (1914-1987) was een verpleegster die alle facetten van het vak beheerste. Tijdens haar verpleegstersopleiding behaalde alle diploma’s die mogelijk waren.
Na de oorlog meldde zij zich bij het Rode Kruis om de overlevenden uit de japanse concentratiekampen tijdens hun terugreis vanuit Indië naar Nederland te begeleiden.
Gedurende deze zware arbeid rijpte bij haar de overtuiging dat ze geroepen was om mensen in nood te helpen. Tijdens één van de reizen ontmoette Foppe Oberman, zoon van de predikant die veel voor Schweitzer deed. Daar viel het besluit om naar Lambarené te gaan.
Toen Ali in oktober 1947 in Lambarené kwam, onderkende Schweitzer al snel haar bekwaamheid en gaf haar steeds meer verantwoordelijkheid. Niet alleen als verpleegster, ook als persoonlijke secretaresse en als degene die verantwoordelijk was voor de gang van zaken binnen en buiten het hospitaal.
Ali wist ongelooflijk veel in en over Lambarené, over Albert Schweitzer en over de talloze vrienden in Europa, Amerika en Japan. Ze kende de personeelsleden van het ziekenhuis door en door, maar wist ook alles over de patiënten in het hoofdgebouw en van het lepradorp. Zij kenden elke kamer waar patiënten konden liggen en elke voorraadkamer waar benodigdheden aanwezig waren.
Na de dood van Schweitzer in 1965 overwoog Ali even – op voorstel van Pater Pire, vriend van Schweitzer en net als hij drager van de Nobelprijs voor de Vrede – naar Vietnam te gaan. Na een gesprek echter met dokter Fréderic Trensz, die het ‘ondoelmatig’ vond een kracht als Ali Silver, die het werk van Albert Schweitzer zo door en door kende, te verliezen, besloot Ali naar Schweitzers huis in Günsbach te gaan om zich daar te wijden aan de schriftelijke nalatenschap van de grote arts. Met dezelfde energie waarmee zij in Lambarené de verantwoordelijkheid op zich nam, werkte ze in het Schweitzerhuis in Günsbach, het centrum van zijn geestelijke nalatenschap. Mede dankzij haar arbeid daar is het werk en de brieven van en aan Schweitzer verzameld, bewaard en toegankelijk.
handgeschreven
Bijzonder is het fotoboek dat Erica Anderson samenstelde en waarin zij een tekstje voorin schreef. Ook de boeken ‘Au Gabon’ uit 1948 met een opdracht van zr. Mathilde Kottmann aan Siets Bruinvis-Silver in 1964 en een boek over Schweitzer en zijn huis in Günsbach met handschrift van Ali Silver zijn de moeite waard.
Ontroerend is het handgeschreven gedicht ter gelegenheid van het 12 ½ jarig huwelijk van haar ouders in 1921. Eén van de weinige epistels (zo niet het enige) van Ali uit haar jeugd.
Met de collectie die het museum reeds bezit kan weer een mooie expositie worden samengesteld, die een beeld geeft van het leven en werk in het oerwoudhospitaal van de man, wiens motto ‘Eerbied voor het leven’ nog even actueel en inspirerend is als destijds.