Leerlingen ’t Bergse VMBO onderzoeken het Brabants verleden. Een paar vlot geklede dames komen stevig gearmd de hoek om bij de Gevangenpoort in Bergen op Zoom. Een van hen wijst op een aan de muur gespijkerde hand. Haar hand, afgehakt na een winkeldiefstal. ‘Maar oma, wat is er dan gebeurd?’ vraagt een van de meiden aan haar leeftijdsgenootje. Huh? Oma? Een afgehakte hand wegens diefstal? Dit moet een film zijn.

Dat is het ook. Een korte, professionele en spannende film, gemaakt door leerlingen uit de tweede klas van ’t Bergse VMBO uit Bergen op Zoom. Deze klas neemt deel aan ‘Verover onze Schatten’, onderdeel van het cultureel programma Schatten van Brabant. Dit project betrekt jongeren bij het cultureel erfgoed van Noord-Brabant. Op een eigentijdse manier, die aansluit op hun leefwereld, veroveren zij enkele historische locaties in de provincie. Daarbij bedenken ze zelf hoe ze de geschiedenis daarvan zo in beeld kunnen brengen, dat het verhaal erachter ook voor andere jongeren interessant is.

Voelbare geschiedenis
“De klas is eerst een dag naar de Gevangenpoort op excursie geweest”, vertelt CKV-docente Aagje Pel. “Op basis daarvan schreven ze een script en dat zijn we gaan naspelen. De makers van Bosch Films begeleidden ons daar heel goed bij. De leerlingen hadden allemaal een historische rol, bijpassende kleding leenden we. De geschiedenis werd hierdoor echt voelbaar, iets dat ook overkomt in de film.” De opnamedag vond Pel heel bijzonder. “Het was soms lang wachten, maar dat creëerde onderlinge saamhorigheid. Daarbij was het heel mooi om de leerlingen in hun rol te zien groeiden. Dit was echt een cadeautje.”

Een cadeautje dat Pel graag wil delen met de rest van de school. “Deze film sluit perfect aan bij hun belevingswereld. Evenals de uitzending op Omroep Brabant over Vincent van Gogh. Daar kan ik een paar tekenlessen aan koppelen.” Pel doelt daarmee op een van de vier afleveringen van ‘Verover onze Schatten’, die Omroep Brabant uitzendt. In deze uitzendingen, die een kwartier duren, onderzoeken steeds twee middelbare school-leerlingen een deel van het Brabantse verleden. Pel: “Op basis van de eerste film, zijn vier van mijn leerlingen hiervoor uitgekozen. Twee van hen volgden Van Gogh in Nuenen, de andere twee onderzochten het kloosterleven. Het is educatie met een glanslaagje erover.” 

Filmschatten
De uitzending over Van Gogh, waarin de leerlingen erachter komen dat de schilder meer was dan een man met een afgesneden oor, is inmiddels uitgezonden. De aflevering over het kloosterleven volgt 20 juni. Een week later richt het programma zich op verschillende historische plekken in Bergen op Zoom, gemaakt en gefilmd met leerlingen van het Commanderij College uit Gemert. Twee andere leerlingen van deze school doken ook in de geschiedenis van het Brabants bier, te zien op 4 juli. De uitzendingen op Omroep Brabant zijn steeds vanaf zondagochtend 7.54 elk uur te zien (vanaf 19.00 uur op het hele uur). Ook zijn ze te terug te kijken op www.schattenvanbrabant.nl/filmcollectie. Net als de spannende film van ’t Bergse VMBO en andere filmschatten.

De serie op Omroep Brabant en de films op internet zijn overigens niet alleen interessant voor jongeren, maar eigenlijk voor iedereen. Het verleden is namelijk van grote betekenis voor onze toekomst. Het bepaalt voor een groot deel wie we vandaag de dag zijn. ‘Schatten van Brabant’, het cultuurprogramma van de provincie Noord-Brabant, wil jong en oud interesseren voor kunst, cultuur, cultuurhistorie en de betekenis daarvan. ‘Verover onze Schatten’ is slechts één van de verrassende educatieve en culturele activiteiten. Op www.schattenvanbrabant.nl/activiteiten zijn er nog veel meer te vinden. ‘Je hebt meer met je verleden dan je denkt.’ Foto: Luuc Buurman