Bergen op Zoom - Het was afgelopen zaterdag in heel Nederland Dag van de Architectuur. Voor Bergen op Zoom was dat een mooie kans om de wederopbouwarchitectuur eens in het zonnetje te zetten.

 

Gageldonk-West is zo’n wijk die na de 2e WO helemaal opnieuw is opgebouwd. Waar anders dan in de voormalige Pius X school was dan ook de aftrap van deze bijzondere dag.

De mensen kwamen samen met de regen langzaam binnendruppelen. Daar wachtte een warme kop koffie en direct al veel uitleg over de oude wijk en de nieuwe plannen die al klaar liggen. Er was voldoende kennis aanwezig vanuit de architect om nauwgezet in te gaan op elke vraag die door het publiek gesteld werd.

Een grote maquette toonde de volledige wijk. Zo kon je de karakteristieke pleintjes en straten herkennen maar kon er tevens gericht uitleg gegeven worden wat de nieuwe plannen voor deze wijk in petto hebben. Niet voor niets dat juist deze plek veel aandacht kreeg voordat de presentatie van start ging.

Wethouder Patrick van der Velden was namens de gemeente Bergen op Zoom aanwezig om de Dag van de Architectuur te openen. Hij ging op het bijzondere van de wijk in waar hij met name refereerde aan  het feit dat veel mensen die eenmaal in deze wijk wonen er eigenlijk niet meer weg willen maar hier hun hart verloren hebben.

De oude gymzaal van de Pius X was ingericht als presentatieruimte en gelukkig hadden voldoende mensen de regen getrotseerd om te komen luisteren naar verschillende sprekers die hen mee terug namen in de geschiedenis van de wijk of verhaalden over de nieuwe plannen die met name aan de Vijverberg al vorm krijgen.

Geïnteresseerd en aandachtig luisterend publiek leek elk verhaal en elke afbeelding uit de presentatie in zich op te zuigen. De opening was om 11:45 uur en het was reeds 12:00 uur toen de presentatie zich door de wijk bewoog om mensen te wijzen op unieke kenmerken die in de huidige huizenblokken, straten en pleintjes nog te herkennen zijn.

De Heilig Hartkerk werd in 1962 ingewijd en is een mooi voorbeeldje van de architectuur van de wijk Gageldonk-West. Juist zoals in de gedachte van een parochie is de wijk haast helemaal om de kerk heen gebouwd. Wie vanuit de Vijverberg richting de stad Bergen op Zoom (nu het centrum)  trekt, komt er niet onderuit om deze kerk te passeren.

Wie vanuit de Gentiaanstraat de Hertshoornstraat inslaat ziet direct aan de linkerkant een karakteristiek pleintje tegen uit de tijd na de oorlog. Het is ook een typisch pleintje voor deze wijk want elders in de stad Bergen op Zoom kom je zoiets niet tegen. Juist het verspringen van de ramen van dit compacte complex maakt de uitstraling uniek.  

Wie door straten als Kamperfoeliestraat of zoals hier de Vlierstraat rijdt valt op dat juist grotere panden de lagere rijtjeshuizen afwisselen. En tocht vormt het één lange aaneengesloten straat. Het zijn juist dit soort onderbrekingen die de straat in zijn geheel een geheel ander aanzien geven dan bij voorbeeld straten in de Oranjebuurt waar het één lang lint van huizen is.

De Acacialaan is ook zo’n specifieke straat in deze wijk. Hier zijn het de bomen die karakter geven aan de straat. Ook de manier waarop de blokken huizen in het midden van de straat inspringen, om zo nog extra parkeergelegenheid te bieden, dragen bij aan het tijdsbeeld dat na de oorlog is vorm gegeven in Gageldonk-West.

De Wikkelaan geeft de wijk weer een heel ander beeld. De huizen met de ronde daken zijn uniek en hebben direct een warm effect op iedereen die door deze straten rijdt. Het feit dat de straten hier kleine pleintjes, eilandjes van rust, vormen verklaart misschien waarom mensen hier graag wonen en ook willen blijven wonen.

Als je de Populierenlaan eens goed bekijkt dan valt pas op hoe ruim de wijk destijds is opgezet. Het middenplantsoen waarlangs zowel links als rechts een ruime rijbaan te vinden is maakt dat navigatie eenvoudig is. Met aan de ene kant een soort appartementsbebouwing en aan de andere kant gezinswoningen is de bebouwing heel divers.